بررسی اثرات پروبیوتیک‌ها بر اصلاح تغذیه دام‌ها

همزمان با پیشرفت‌های صورت گرفته در عرصه‌های گوناگون در جامعه جهانی، پیشرفت‌های بسیاری نیز در منابع خواکی و تغذیه‌ای به چشم می‌خورد، به گونه‌ای که در دهه‌های گذشته، پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه تولید دام‌ها انجام گرفته است؛ که این تلاش‌ها، متناسب با افزایش جمعیت انسانی، افزایش شهرنشینی، افزایش میزان بهره‌‌وری در سیستم‌های تولید و در جهت حفظ پایداری محیط زیست بوده است.
طبق پیش‌بینی‌ها، جمعیت کره زمین در سال 2050 به بیش از 9.7 میلیون افزایش خواهد یافت؛ بنابراین افزایش جمعیت در 30 سال آینده، حجم تقاضا و درخواست برای مواد غذایی و به خصوص غذاهایی با منشاء حیوانی مثل گوشت و لبنیات را دگرگون خواهد کرد ، حال آنکه اکنون نیز سرعت بی‌سابقه‌ای یافته است. از سویی، میانگین تولید دام در سال‌های اخیر افزایش ابل توجهی یافته، اما این به معنی این نیست که منابع خوراک و غذای این حیوانات به طور دائم در دسترس بوده؛ افزایش تعداد این حیوانات می‌تواند چرای بیش از حد، فرسایش زمین و حتی کاهش سلامت و عملکرد دام را در پی داشته باشد. در همین راستا، کاربردهای بیوتکنولوژی و استراتژی‌های اصلاح نژاد، همچون تغذیه دام از گیاهان اصلاح شده ژنتیکی، در راستای بهینه‌سازی خوراک برای دسترسی به تعداد بالای دام‌ها، و همچنین استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها در مواد غذایی دام‌ها از دهه‌های گذشته اتخاذ شده؛ حتی برخی از کشورها به سمت استفاده از سیستم‌های تولید دام به صورت فشرده روی آورده‌اند که آنتی‌بیوتیک‌ها و مواد غذایی ضد میکروبی برای حفاظت از سلامت حیوانات و افزایش بهره‌وری از آن‌ها در دسترس دام قرار می‌گیرد. اما، باتوجه به افزایش روند مقاومت آنتی‌بیوتیکی در کشورهای مختلف در پی استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها، قوانین و مقرراتی برای ممنوعیت و جلوگیری از کاربرد این محصولات تبیین شده است، به گونه‌ای که محدودیت و ممنوعیت استفاده از محصولات آنتی‌بیوتیکی در اتحادیه اروپا و دیگر کشورها که به صورت خوراکی در اختیار دام قرار داده می‌شد، به دلیل احتمال بروز مقاومت آنتی‌بیوتیکی علیه برخی باکتری‌های پاتوژن و بیماری‌زا، از سوی متخصصان تغذیه حیوانات صورت پذیرفته است.
همچنین، مقاومت آنتی‌بیوتیکی، مشکلی جدی در سطح بهداشت جهانی است که اثرات سوء دراز مدتی بر بدن و میکروفلور روده انسان‌ها می‌گذارد، و در نهایت، می‌تواند مرگ ده‌ها هزار نفر را در پی داشته باشد.
با این وجود، مسئله‌ای که برای رفع مشکلات بیان شده اهمیت پیدا می‌کند، روی آوردن دام‌داران و دام‌پروران به افزودنی‌های طبیعی حاوی میکروب‌های بی‌ضرر است. در طول 30 سال گذشته، استفاده از میکروب‌ها در خوراک دام‌ها، به طور قابل توجهی در بخش‌های کشاورزی و دام‌پروری گسترش داشته که نشان می‌دهد جایگزین ساختن آنتی‌بیوتیک‌هایی با دوز پایین، می‌تواند مزایایی همچون افزایش بازده خوراک دام، و افزایش بدن و بهبود عملکرد را برای این حیوانات به همراه داشته باشد.
پیشرفت‌هایی که اخیراً در تغذیه دام صورت رفته است، سه جنبه اصلی را شامل می‌شود: توسعه و گسترش درک نیازهای دام به مواد مغذی، تعیین عرضه و در دسترس بودن مواد مغذی مورد نیاز برای خوراک دام، و تدوین کمترین هزینه برای رژیم‌هایی که نیازهای مواد مغذی و تأمین آن را شامل می‌شوند.
هضم و جذب مواد مغذی در روده برای تأمین انرژی بدن، امری ضروری است و تعادل میکروبیوم روده که آن را ایوبیوز (Eubiosis) می‌نامیم، گستره‌ای از مزایا همانند بهبود عملکرد دستگاه گوارش، افزایش سطح ایمنی بدن و بهبود وضعیت سلامت می‌شود، همچنین هومئوستاز را متعادل ساخته و به متابولیسم میزبان نیز کمک خواهد کرد. میکروبیوتای روده‌ای با لنفوئید (Lymphoid)روده مرتبط است که در تولید و بهره‌وری در مزرعه نقش مهمی را ایفا می‌کند.
پروبیوتیک‌ها، میکروارگانیسم‌های غیرسمی و غیربیماری‌زایی هستند که به عنوان مواد ایمن شناخته شده‌اند و برخلاف آنتی‌بیوتیک‌ها، به عنوان اصلاح‌کننده‌های تغذیه‌ای که باکتری‌های بیماری‌زا را از بین می‌برند، طراحی شده‌اند. این محصولات، کاربردهای مفید و مهمی در تولید غذای حیوانات اعم از نشخوارکنندگان (گاو، گاومیش، بز و گوسفند) و غیرنشخوارکنندگان (خوک و طیور) پیدا کرده‌اند. پروبیوتیک‌ها باتوجه به منشاءی که دارند، دو نوع “اتوکتون” (Autochhton) (جدا شده از میزبان) و “آلوکتون” (Allochthon) (جدا شده از میزبان دیگر) را در بر می‌گیرند؛ همچنین می‌توانند یک سویه میکروبی یا چند سویه میکروبی باشند.
به علاوه، پروبیوتیک‌ها ممکن است بصورت مخلوطی از میکروارگانیسم‌های باکتریایی، مخمرها و قارچ‌ها باشند؛ به طوری که بر اساس مطالعات متاآنالایز (Meta analysis) بر روی پروبیوتیک‌ها، محصولات مخمری اثرات مثبتی بر تولید و ترکیب شیر در لبنیات نشان می‌دهد. مخمر می‌تواند کارایی خوراک را تا حدود 3 درصد در گاوهای شیری بهبود ببخشد.
پروبیوتیک‌ها در صورت استفاده به شکل مکمل، فوایدی را ارائه می‌دهند که سبب بهبود راندمان در سیستم تولید و سلامت و رفاه حیوانات می‌گردد.
این میکروارگانیسم‌ها فراوانی باکتری‌ها و میکروارگانیسم‌های بیماری‌زایی همچون اشریشیا کلی (E.coli) ، سالمونلا (Salmonella)و کلستریدیوم پرفرنجنس (Clostridium perfringens) را که شرایط نامطلوبی از جمله بی‌اشتهایی، انتریت نکروز (Necrotic enteritis) ، دیسبیوز روده (Gastric dysbiosis) ، اسهال و اختلال در تنظیم ایمنی بدن ایجاد می‌کنند، به حداقل رسانده و با تغییر میکروبیوم روده، وضعیت سلامت حیوان را بهبود می‌بخشند.
برای مثال، این محصولات با افزایش تعداد میکروبیوتای مفید روده مثل گنجاندن باسیلوس سوبتیلیس (Bacillus subtillis)در روده، باعث بهبود وضع سلامت روده در جوجه‌های گوشتی می‌شود و سبب بهبود راندمان خوراک برای تبدیل آن به گوشت می‌گردد؛ همچنین عملکرد پرندگان مبتلا به انتریت نکروزه را نیز بهبود بخشید. پروبیوتیک‌ها، با افزایش فعالیت آنزیم‌های گوارشی خاص همانند پروتئازها، لیپازها و آمیلازها باعث بهبود فراساختار مخاطی می‌شود و نیز، به هضم و جذب مواد مغذی کمک می‌نماید.
حضور مکمل پروبیوتیک‌ها در جیره‌های گوشتی، پرامترهای کیفیت گوشت یعنی PH، حساسیت و رنگ را بهبود می‌بخشند.
تأثیرات متفاوت پوبیوتیک‌های جیره بر جوجه‌های گوشتی و گاه بی‌اثر بودن مصرف این پروبیوتیک‌ها، ممکن است به انواع سویه‌های پروبیوتیک به کار رفته در جیره، دوز پروبیوتیک، نحوه فرآوری خوراک‌های حاوی پروبیوتیک‌ها، سن حیوانات مورد مطالعه، ترکیب رژیم غذایی و جیره و نیز وضعیت بهداشت حیوانات وابسته باشد.
از اثرات مهم پروبیوتیک‌ها، توانایی آن‌ها در افزایش مصرف ماده خشک خوراک (DMI) است که قابلیت هضم این مواد برای حیوان بسیار حیاتی است و از نتایج آن می‌توان به تأمین مواد مغذی و ضروری برای رشد حیوانات و تولید شیر و گوشت اشاره نمود. عوامل مؤثر بر میزان تأثیر پروبیوتیک‌ها بر DMI، شامل نوع رژیم غذایی، گونه‌ها و سویه‌های پروبیوتیکی می‌باشد.
پروبیوتیک‌ها از طریق روش‌هایی باعث ایجاد این پایداری‌ها می‌شوند، که از میان آن‌ها می‌توان به مواردی همچون فراوانی پاتوژن‌هایی همانند باکتریوسین (Bacteriocin) و کولیسین (Colicin) با اثرت ضد باکتریایی در دستگاه گوارش، افزایش میزان پپتیدهای ضد میکروبی، فرار و راندن اسیدهای چرب و حذف رقابتی عوامل بیماری‌زا که قابت ایجاد می‌کنند، اشاره نمود. از طرفی، اثرات مثبتی همانند تقویت محل‌های اتصال در روده و تقویت سد اپی‌تلیال روده، ایجاد تغییرات ساختاری در اپی‌تلیوم و تقویت استحکام آن در برابر نفوذ پاتوژن‌ها و عوامل بیماری‌زا نیز از اهمیت زیادی برخوردار است که چنین عملی را از طریق تحریک سنتز موسین در دیواره روده به انجام می‌رسانند که به این طریق، مانعی فیزیکی تشکیل می‌دهند تا سد مذکور به خوبی تقویت شود. همچنین، چسبندگی میکروارگانیسم‌های پروبیوتیک به سلول‌های اپی‌تلیال روده، می‌تواند ایجاد آبشاری از سیگنال‌ها در سلول‌های ایمنی را سبب شود که از این روش و از طریق تعامل با سیستم ایمنی سلولی و آنتی‌بادی‌ها، سیتوکین‌های پیش التهابی و آپوپتوز را به حداقل رسانده و به حفظ یکپارچگی سد اپی‌تلیال بپردازد.
تقویت سیستم ایمنی نیز از دیگر کارکردهای پروبیوتیک‌هاست که برای این امر، به تحریک پاسخ‌های ایمنی نیاز است؛ برای این کار، میزان سنتز ایمونوگلوبولین و سایتوکین‌های ضد التهابی را افزایش می‌دهند، همچنین به کنترل تولید سایتوکین‌های پیش التهابی پرداخته و بیان ژن‌ها یا پروتئین‌های عامل پاتوژن در دستگاه گوارش را کاهش می‌دهند؛ از طرفی، ترشح آنزیم‌هایی چون آمیلاز و تغییر PH میکوبیوتای روده باعث افزایش فعالیت آنزیم‌های روده‌ای شده و قابلیت هضم مواد مغذی در روده را تا حد قابل قبولی بالا می‌برند. برای مثال، Bacillus subtillis ، به عنوان مکملی رژیمی در محصولات پروبیوتیک و با کاهش میزان PH روده، بهبود وضعیت آنتی‌اکسیدان روده و تقویت سیستم ایمنی را سبب می‌شود.
برای پروبیوتیک‌ها، گرما و پایداری محصول بسیار بااهمیت است. باتوجه به اینکه اکثر مخمرها و باکتری‌های اسیدلاکتیک، ممکن است حین پلت (Pellet) سازی کشته و یا غیرفعال گردند، لازم است فرم‌های محصورشده و مقاوم در مقابل گرما برای ساخت و تدوین پروبیوتیک‌های تجاری مورد استفاده قرار گیرند.

پروبیوتیک‌ها، نشخوارکنندگان و حیوانات تک‌معده (آبزیان، طیور و خوک)

اصول فرمولاسیون رژیم غذایی برای مرغ‌ها این گونه است که مرغ‌هایی که تحت سیستم‌های فشرده پرورش می‌یابند، باید طبق انواع گونه‌ها، سن و بر اساس کلاس‌های اصلی طبقه‌بندی یعنی “جوجه‌های گوشتی” و “مرغ‌های تخم‌گذار” دسته‌بندی و مورد مطالعه قرار بگیرند، که دو گروه نیزهای روزانه متفاوت و رژیم غذایی مختص خود را در بر می‌گیرد.
در ارتباط با خوک‌ها، مواد غذایی متعددی در ارتباط با رژیم طبیعی آن‌ها وجود دارد؛ به عبارت دیگر، خوک‌ها رژیم غذایی به خصوصی نیاز ندارند، و به طور کلی نیاز دارند که انرژی مورد نیازشان را از طریق مواد مغذی حوی اسیدهای آمینه، مواد معدنی و ویتامین‌ها به دست آورند. سطح کافی اسیدهای آمینه مورد نیاز این حیوانات نیز شامل 10 اسیدآمینه ضروری (آرژنین، هیستیدین، ایزولوسین، لوسین، لیزین، متیونین، فنیل‌آلانین، ترئونین، تریپتوفان و والین) برای نگهداری، رشد، تولید مثل و شیردهی می‌باشد.
فرمولاسیون رژیم غذایی ماهی‌ها، به این صورت است که پرورش‌دهندگان ماهی‌ها، مستلزم استفاده از غذاهای متعادل و کم‌هزینه هستند. از طرفی، هر ژنوتیپ خاص ماهی، نیازهای تغذیه‌ای خاص خود را دارد.
ماهی‌ها، مواد مغذی همانند پروتئین خام، اسیدهای آمینه‌های ضروری، اسیدهای چرب مورد نیاز، لیپیدها، کربوهیدرات‌ها، فیبرهای خام و مواد معدنی را نیاز دارند.
اصول فرمولاسیون تغذیه‌ای در رژیم غذایی نشخوارکنندگان جوان خیلی پیچیده نیست و مشابه حیوانات ساده، به رژیم غذایی ساده‌ای نیاز دارند. اسیدهای آمینه ضروری و ویتامین‌های B-complex، همچنین ویتامین‌های A و D و مواد معدنی، معمولاً از طریق شیر برای نشخوارکننده جوان همچون گوساله تأمین می‌گردد.
نشخوارکنندگان بزرگسال مانند گاوها، دارای محفظه‌ای تخمیری (Forestomach) در دستگاه گوارش خود هستند که حاوی مقادیری میکروارگانیسم (باکتری‌ها، تک‌یاخته‌ها و قارچ‌ها) می‌باشند؛ این میکروارگانیسم‌ها قادر به تجزیه سلولز و فیبرهای گیاهی هستند. در واقع، بین نشخوارکنندگان و میکروارگانیس‌ها نوعی همزیستی وجود دارد، زیرا میکروارگانیسم‌ها به انرژی و مواد مغذی موجود در علوفه برای تغذیه خود نیاز دارند و در مقابل، منبعی برای تجزیه مواد مورد نیاز میزبان به شمار می‌آیند.
در نشخوارکنندگان، هدف اصلی از تغذیه محصولا پروبیوتیک، افزایش مواد مغذی، افزایش سطح عملکرد تولید گوشت و شیر، کاهش تولید گاز متان، و به دنبال آن کاهش اتلاف انرژی و افزایش رشد و بهبود وضع ایمنی سلامت می‌باشد. این میکروارگانیسم‌ها، برای نشخوارکنندگان شامل میکروب‌هایی هستند که به طور مستقیم به عنوان تغذیه به مصرف می‌رسند؛ مخمرهایی همچون ساکارومیسز سرویزیه (Saccharomyces cevisiae) و گونه‌هایی از باکتری‌های باسیلوس، بیفیدوباکتریوم (Bifidobacterium)، پروپیونی باکتریوم (Propionibacterium) و باکتری‌های اسیدلاکتیک یا همان لاکتوباسیلوس‌ها (Lactobacillus) هستند.
در گاوهای پرواری، گونه‌های لاکتوباسیلوس، پدیوکوکوس (Pedicoccus) و انتروکوکوس (Entrococcus) بیشترین کاربرد را دارند و تأثیرشان بر فرآیندهای مختلف هضم و تخریب سلولیتیک مواد گیاهی و نیز سنتز پروتئین‌های میکروبی مورد توجه است. تجویز پروبیوتیک برای گاوها، می‌تواند در کاهش باکتری‌های بیماری‌زای مدفوع نیز اثر مثبتی داشته باشد.
طبق بررسی‌ها، سطح اکتینوباکتری‌ها (Actinobacters) در پستانداران جوان، نوزادان سالم و گوساله‌ها بیشتر است، و کاهش این میکروارگانیسم به دنبال افزایش سن گاوها، نشان دهنده ارتباط فراوانی این باکتری با سن گاو می‌باشد و میزان آن در هفته‌های اول زندگی گوساله‌ها بیشتر است. به طور کلی، حضور اکتینوباکتری‌ها، سبب افزایش فراوانی Firmicutes و کاهش فراوانی باکتریوئیدها خواهد شد.
باکتری بیفیدوباکتریوم، نقش محوری در متابولیسم ربوعیدرات‌های پیچیده و حفظ هومئوستازی روده دارد. و سلامت میزبان تعیین کننده این ویژگی‌های مثبت است و بالاترین فراوانی نسبی در گاوهای سالم متعلق به همین گونه باکتریایی می‌باشد.
گونه دیگر، باکتری‌های کوریوباکتریاسه (Coriobacteriaceae) است که پس از بیفیوباکتریوم فراوانی نسبی بالایی دارد؛ میزان این باکتری، در گاوهای شیری که از مرتع تغذیه کرده‌اند نسبت به گاوهای تغذیه شده با غلات بیشتر است. این خانواده باکتریایی نیز اثرات مثبتی را ایفا می‌کند، اثراتی همچون تبدیل نمک‌های صفراوی و فیتواستروژن‌ها (Phytoestrogens) و فعال‌سازی پلی فنول‌های غذایی.
طبق مطالعات، تجویز پروبیوتیک برای گاوهای تحت آزمایش، باعث افزایش گونه‌های باکتریایی همچون Bifidobscteriaceae و Lachnospiraceae می‌شود که این نتایج با اثر تعدیل کننده افزودنی‌های خوراک همانند فیتوبیوتیک‌ها و مخمرهای زنده یا اتولیز شده برای گاوهایی که از جیره‌های حاوی غلات بالا تغذیه می‌کنند، مطابقت دارد، که فراوانی باکتری‌های گرم‌مثبت را افزایش و فراوانی گرم‌منفی‌ها را کاهش می‌دهد.

شکل. در این تصویر، نقش پروبیوتیک‌ها در استراژی رشد دام بطور سالم نمایش داده شده. تولید دام در سال 2010 و میزان مصرف جهانی (AM) برآورد شد و پیش‌بینی‌ها نشان دهنده این است که تا سال 2030 میزان AM تا حدود 67 درصد افزایش یابدو این افزایش مصرف جهانی، به دلیل بالا رفتن تعداد حیواناتی است که برای تولید گوشت و شیر پرورش می‌یابند. پروبیوتیک‌ها، جایگزین ایمن‌تری نسبت به درمان‌های آنتی‌بیوتیکی به شمار می‌روند.

باکتری‌های Lachnospiraceae، Rominococcaceae و Clostridiaceae نقش به سزایی در هضم اکثر کربوهیدات‌ها و پروتئین‌‌ها دارند؛ بنابراین توافق بر این است که وجود آن‌ها به عنوان هسته مهم میکروبیوم ضروری است. گونه‌های این خانواده‌های باکتریایی، باعث افزایش راندمان خوراک و همچنین افزایش وزن متوسط روزانه می‌شوند؛ از سویی، کاربردشان به عنوان تخمیرکننده‌های طیفی از پلی‌ساکاریدهای پیچیده مشتق شده از گیاهان و تولید اسیدهای چرب دارای زنجیره کوتاه، همچون بوتیرات (Butyrate) که منبع انرژی در نظر گرفته می‌شوند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در نتیجه، تجویز 40 روزه پروبیوتیک برای گاوهایی که از این محصولات بهره می‌برند، با هدف فعال سازی مسیرهای متابولیک مفید و تحریک رشد باکتری‌های مربوط به حفظ سلامت و افزایش رشد گاوهی پرواری دور از انتظار نیست.

طی بررسی‌ها، یک مجموعه هسته میکروبیومی از گونه‌های Actinobactaria و  Firmicutes در نمونه‌های مدفوع گاوهایی که تحت تجویز پروبیوتیک‌ها قرار می‌گرفتند، به اشتراک گذاشته شد که نشان می‌دهد این میکروارگانیسم‌ها در انجام عملکردهای متابولیک اساسی و ضروری برای میکروبیوم گاوها نقش دارند.

مطالعات اثبات کرده‌اند که در حیوانات بیمار و مبتلا به دیس‌بیوز میکروبیوتای روده‌ای، مکمل‌سازی پروبیوتیک‌ها و مصرف منظم آن‌ها توسط این نشخوارکنندگان می‌تواند تأثیرگذار باشد.

فرمول‌های پروبیوتیکی که به طور معمول حاوی باکتری‌های اسید لاکتیک هستند، هنگامی که مورد مصرف نشخوارکنندگان جوان همانند گوساله‌ها قرار می‌گیرند، به طور عمده و در حالت کلی، روده کوچک را مورد هدف قرار می‌دهند و کلونیزاسیون روده را محدود می‌نمایند، در یک حذف رقابتی، پاتوژن‌ها را از میان برداشته، از اسهال جلوگیری کرده و افزایش وزن بدن را بهبود می‌بخشند.

بطور کلی، پروبیوتیک‌ها در یک حیوان سالم، پاسخ ایمنی غیراختصاصی را تحریک و سیستم ایمنی را تقویت می‌سازد؛ حفاظت ایمنی پروبیوتیکی باعث افزایش سطح ایمونوگلوبولین شده و به این ترتیب، اثرات مثبتی بر عملکرد رشد، تولید و توانایی مقاومت در مقابل بیماری‌ها خواهد داشت.

در آزمایشی، علاوه‌بر پروبیوتیک‌های پیشنهاد شده یعنی لاکتوباسیلوس پلانتاروم (L.plantarum) (که تجزیه کربوهیدرات‌ها به گلوکز را به عهده دارد.) و آسپرژیلوس اوریزا (A.oryzae)  (که آنزیم‌های هضم‌کننده کربوهیدرات‌ها و فیبرها را تولید می‌نماید.)، برخی محققان مشاهده کردند که افزودن مخمرهای پروبیوتیکی به رژیم غذایی مکمل، عملکرد رشد را افزایش می‌دهد و پاسخ ایمنی بره‌های مورد آزمایش را نیز بالا می‌برد.

پروبیوتیک‌ها به عنوان مکمل‌های خوراک، عملکرد میکروبی روده را بهبود ببخشند، همچنین می‌توانند با تولید ویتامین‌های B و آنزیم‌های پیچیده گوارشی، ایمنی مخاط روده و محافظت در برابر سمومی که توسط میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا تولید می‌شوند را افزایش دهند.

اثربخشی پروبیوتیک‌ها بر استرس اکسیداتیو

به طور معمول، بدن تعادل بین اکسیدان‌ها یا گونه‌های فعال اکسیژن و نیتروژن همچون سوپراکسید دیسموتاز درون‌زا (SOD) ، پراکسیداز (PX) ، کاتالاز و گلوتاتیون احیا شده و آنتی‌اکسیدان‌ها را حفظ می‌کند. افزایش گونه‌های فعال اکسیژن برای سلامت حیوانات مضر است. تحقیقات بیان کننده این است که پروبیوتیک‌ها تا حدود زیادی اثرات نامطلوب استرس اکسیداتیو را از بین برده و با افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی، از تجمع گونه‌های فعال اکسیژن اضافی جلوگیری به عمل می‌آورند و در نتیجه باعث بهبود پارامترهای سلامت و تولید می‌گردند.
پروبیوتیک‌هایی چون B.subtilis با کاهش سطح استرس اکسیداتیو، به تثبیت میکروبیوتای روده و فعالیت‌های متابولیکی آن نیز کمک می‌کنند.
– در رابطه با انتخاب جایگزین مناسب برای آنتی‌بیوتیک‌ها در جهت محرک‌های رشد حیوانات و فعالیت‌های ضد میکروبی در رژیم غذایی حیوانات، نانوذرات می‌تواند گزینه مناسبی باشد و باعث شود از ورود پاتوژن‌ها به سایت‌های عملکردی و تولیدی حیوان جلوگیری به عمل آورد.
نانوذرات فلزی با بار مثبت خالص به طرف باکتری‌های حاوی بار منفی کشیده شده و در نهایت، منجر به نشت و لیز شدن غشای باکتریایی می‌شود.
کاربردهای جدید بیوتکنولوژی و ایمنی زیستی در تغذیه دام با هدف ارتقای وضعیت در تولید فعلی و آینده جهانی دام امری ضروری است؛ بنابراین لازم است اقدامات بیولوژیکی برای تولید محصولات دامی ایمن‌تر و با صرفه اقتصادی بیشتر صورت گیرد و این امر، نیازمند نظارت و کنترل مستمر ایمنی و زیست‌محیطی، از نظر بیماری‌های انسانی و مقاومت آنتی‌بیوتیکی از طریق صنعت خوراک دام می‌باشد.

منابع

1. Current and Future Improvements in Livestock Nutrition and Feed Resources
2. Probiotics in Livestock and Poultry Nutrition and Health
3. Immunomodulation Potential of Probiotics: A Novel Strategy for Improving Livestock Health, Immunity, and Productivity
4. Administration of probiotic lactic acid bacteria to modulate fecal microbiome in feedlot cattle

نویسنده زهرا مفیدی

دانلود PDF مقاله